Bước xuống khỏi toa xe, nó dừng lại đưa mắt nhìn xung quanh. Ga Phố Lu thật rồi, Nó đã trở về nhà sau ba tháng. Ba tháng xa nhà với nó là bao nhiêu tâm trạng. Bởi đây là lần đầu tiên nó xa nhà và xa lâu như thế. Nó đi học đại học.

Xốc lại cái túi vải trên vai, nó bước những bước thật vội để về nhà, trong lòng nó rộn lên muôn vàn cảm xúc. Nó háo hức được gặp lại bố, mẹ và các em biết bao. Nó sẽ tạo bất ngờ cho các em của nó, nó sẽ chui vào chăn ấm ngủ cùng các em của nó, các em của nó kiểu gì cũng la ó lên về cái lạnh mà chị mang vào trong chăn. Nhưng chị em nó sẽ quấn lấy nhau, các em nó sẽ truyền hơi ấm cho nó để nó nhanh ấm.

Trời tang tảng sáng dần, nó bước từng bước trên những thanh ray thật cẩn thận. Đã có cô, bác hàng xóm đi chợ sớm nhận ra nó về. Ai cũng hỏi nó: “ Được nghỉ về à cháu! Về lâu không? Sinh viên có khác, béo hơn ở nhà rồi!”.  Nó khẽ “ Vâng ạ!”. Giọng nó nghe như nghèn nghẹn. Nó vừa xúc động vừa tự hào vì cả xóm mỗi mình nó đỗ đại học.

Con đường về nhà mỗi lúc một gần hơn. Ánh sáng từ các nhà ven đường hắt ra lấp lánh. Mùi thơm của thức ăn cũng bay ra khiến bụng nó réo gọi rộn lên. Nó nghĩ đến lúc được ăn cơm cùng bố, mẹ và các em mà nước mắt cứ trực trào ra, cho dù nó biết bữa cơm của nhà nó chỉ là cơm độn ngô với canh rau lang và một ít muối vừng mà thôi. Nó rảo bước nhanh hơn, có lúc nó gần như chạy. Phần vì đoạn đường này vắng quá – nó sợ ma; phần vì nó muốn về nhà trước khi trời sáng tỏ mặt người. Đoạn đường từ ga về nhà nó khoảng 2km mà nó thấy dài quá, đi mãi vẫn chưa tới.

Nó vẫn vừa đi vừa chạy với mớ cảm xúc hỗn độn thì nghe tiếng: “ Về à. Về mà đi bán hàng cho bà bô đi mày, ngày nào bà cũng đi từ sớm đấy! Về mà kiếm tiền cho bà bô khỏi vất vả.Học mà làm gì?”. Nó nhận ra cô bạn hàng xóm, nó ngước nhìn cô bạn và thật ngạc nhiên. Mới mấy tháng không gặp nhau mà cô bạn của nó khác quá. Tóc xoăn, môi đỏ, quần bò, áo phông, đeo túi chéo thật hợp thời. Chưa đủ, cô bạn còn cố tình đưa bàn tay ra vỗ vào người nó như thể khoe mấy cái nhẫn vàng lấp lánh trên những ngón tay. Nó ngậm ngùi chỉ ừ à cho qua chuyện, rồi đi thật nhanh.

Ừ thì mỗi người sẽ có những lựa chọn riêng cho mình nhưng sao nghe cô bạn nói nó vẫn thấy chông chênh đến lạ. Nó chưa kịp nghĩ gì thêm. Nó chạy. Những bước chạy thật nặng nề. Những bước chạy chất chứa nỗi niềm mông lung mà nó cũng không hiểu được sao lại thế!

Trời mỗi lúc một sáng hơn, đoạn đường về nhà cũng ngắn hơn. Nó nhìn thấy phía trước có vài ba người đang tiến lại gần. Gánh hàng trên vai trĩu nặng. Họ nói gì đó với nhau nó không nghe rõ. Nhưng nó nhận ra trong đám người ấy một dáng hình quen thuộc, dáng hình ấy đã ăn sâu vào trí nhớ của nó. Nó thấy khóe mắt cay cay.

- Mẹ à. Mẹ đi chợ sớm thế!

Mẹ nó ngước lên. Nhìn nó. Vừa đặt gánh hàng xuống mẹ nó vừa nói:

-“Có lạnh không con? Về sao không bảo mẹ?”.

Rồi mẹ móc trong túi áo đưa cho nó tờ giấy 500 đồng màu đỏ và bảo:

-“Về mua đậu phụ mấy chị em ăn cơm nhé!”.

 Nó “Vâng ạ” rồi đi về. Mẹ nó lại đặt gánh hàng lên vai bước đi. Nó biết, mẹ nó mừng khi thấy nó về đấy nhưng mẹ nó không thể quay về với nó khi chưa bán hết hàng.

Mùa đông, mẹ nó bán ốc luộc. Mùa hè mẹ nó bán chè đỗ đen, bán thạch lá găng. Mẹ nó bán ốc luộc và chè ở dọc phố và chợ Phố Lu. Mẹ nó bán rong ngoài đường phố thôi. Mẹ nó cũng không có hàng quán để ngồi bán đâu. Mẹ bảo bán rong vừa nhanh hết hàng vừa không mất tiền thuê. Ốc luộc và chè của mẹ nó ngon nổi tiếng khắp thị trấn Phố Lu. Những gánh ốc, gánh chè của mẹ đã nuôi năm chị em nó học đại học. Những gánh ốc, gánh chè đã làm hao gầy đôi vai nhỏ của mẹ nó...

***

Mẹ về nghỉ hưu năm 1990. Năm ấy cũng là năm nó đỗ đại học. Lúc đầu nó cũng không muốn đi học, Nó muốn ở nhà phụ giúp bố, mẹ làm kinh tế. Vì dưới nó còn bốn em nữa đang tuổi ăn học. Hoàn cảnh kinh tế nhà nó vô cùng khó khăn.  Nhìn mẹ nó dậy sớm, về muộn, mùa hè cũng như mùa đông nó không đành. Nhưng mẹ nó bảo: “Bố, mẹ lo được cho con đi học. Chỉ cần con cố gắng học sau này đỡ vất vả”. Bố thì bảo: “Cả xóm có mỗi con đỗ đại học thôi. Con cố gắng đi học đi. Khi nào bố, mẹ không lo được thì thôi”. Nó ngậm ngùi, lòng buồn mênh mang. Nó muốn đi học đại học. Nó muốn lắm chứ.  Suốt mấy tháng nghỉ hè nó chỉ mong có giấy báo đỗ đại học. Chưa bao giờ nó thấy hè trôi chậm chạp như năm ấy. Hè năm ấy nó ở nhà để chờ mong ước mơ trở thành sinh viên.

 Rồi một chiều, khi nó và em trai đang băm chuối cho lợn thì người đưa thư đến.

- Có ai ở nhà không? Ra nhận thư này!

Nó mừng quýnh lên, chạy ào ra đón lấy lá thư. Nhưng thằng em nó nhanh chân hơn đã lấy được. Em nó ra điều kiện: “Chị phải băm hết phần chuối lợn cho em thì em mới đưa thư cho”. Nó bực lắm nhưng vẫn phải chấp nhận. Còn thằng em nó thì cứ cầm lá thư trêu ngươi nó.

- Không biết trong này báo gì nhỉ? Thằng em tinh nghịch giơ lá thư lên soi chữ và chơi trò may rủi. Nó vừa tung lá thư lên vừa reo “ Đỗ - không đỗ” nó bảo thư rơi xuống mặt ngửa là đỗ mặt úp là không đỗ. Không biết nó tung như thế mấy mươi lần.

Thế rồi, nó cũng lấy được lá thư từ tay em trai nó. Nó hồi hộp, thận trọng mở thư ra. Không gian như ngưng lại trong phút chốc. Những dòng chữ hiện lên.

Trường Đại học Sư phạm Hà Nội II thông báo.

Thí sinh...đã trúng tuyển...ngành học...

Mắt nó nhòa đi, còn thằng em nó thì nhảy cẫng lên sung sướng và reo lên: “Đỗ rồi, đỗ rồi”. Thế rồi nó vù chạy đi khoe với hàng xóm chị nó đỗ đại học mà hẳn Đại học Sư phạm nhé… Chị nó sẽ trở thành cô giáo.

Còn Nó lâng lâng trong niềm vui sướng đỗ đại học. Nó sẽ được bay cao bay xa như lời mẹ nó động viên lúc nó làm hồ sơ thi đại học. Nó cứ miên man trong tâm trạng vui sướng đó. Nó đang tưởng ra giảng đường đại học sẽ đẹp lắm; Nó sẽ gặp được bạn bè bốn phương về học. Rồi Nó sẽ được đứng trên bục giảng với viên phấn trắng trên tay như cô giáo của Nó....

- Làm gì mà ngẩn người ra thế con. Giờ này vẫn chưa nấu cơm à!

Nó giật mình khi nghe tiếng mẹ hỏi. Mẹ nó đi chợ về. Nó ôm chầm lấy mẹ, ríu rít như đứa trẻ lên ba: “Con đỗ rồi, con đỗ rồi mẹ ơi!”. Mẹ nó cầm giấy báo đại học của nó. Mẹ ngồi xuống đầu hè, mẹ cũng lặng đi trong giây lát. Nó đã kịp nhìn thấy mắt mẹ ngấn nước. Mẹ khóc. Nó không hiểu vì sao mẹ khóc. Nó ngồi xuống  cạnh mẹ. Im lặng. Nó luồn tay ôm lấy mẹ, nó hít hà  mùi của mẹ, cái mùi mồ hôi chua chua nhưng sao nó và những đứa em lúc nào cũng thích.

- Sắp được bay xa rồi nhé! Cố gắng học con ạ. Mai sau đỡ khổ.

Nó thở phào nhẹ nhõm hóa ra là mẹ nó mừng vì nó đỗ đại học. Mẹ nó tự hào về nó. Nhưng sau này nó mới biết là mẹ mừng cho nó nhưng mẹ cũng lo lắng vì không biết có  nuôi nó học hết được đại học không.

***

          Vậy mà đã ba tháng nó đi học đại học...! Nó về thăm nhà...!

          Hôm nay là chủ nhật, mấy đứa em nó vẫn đang ngủ. Nó chui vào giường, lùa những ngón tay lạnh vào mấy đứa em, mấy đứa em co rúm người lại cười khúc khích, mấy chị em nó ôm chặt lấy nhau trò chuyện và chìm vào giấc ngủ lười...

                                                 Bình Minh, 02/11/2021.

                                                 GV: Ma Thị Kim Lan - Trường THPT số 2 Bảo Thắng